Συνεργατική Μάθηση.
Γ ιατί τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα σε ομάδα και όχι ατομικά!
Η έναρξη κάθε νέας σχολικής χρονιάς , αναμφισβήτητα επισύρει και μια σωρεία αποριών , συζητήσεων και άγχους από τους γονείς που πάντα ταλαντεύονται ανάμεσα στα trends της νέας εποχής και στα “πρέπει” της παράδοσης της εκπαίδευσης που μάλλον μετακυλείται από γενιά σε γενιά .
Φέτος, λοιπόν , ας τα δούμε λίγο πιο ψύχραιμα , έγκυρα και μάλλον πιο επιστημονικά , τα οφέλη της κοινωνικής μάθησης ή κατά κόσμο της μάθησης σε ομάδα/τάξη.
Σύμφωνα με τους κανόνες της “Νέας Αγωγής ” εκπρόσωποι της οποίας είναι οι μεγαλύτεροι παιδαγωγοί όπως ο Piaget , o Dewey ,ο Vygotsky, o Bandura και o Lewin , χαρακτηρίζουν αναγκαία την “θεωρία της Δράσης “η οποία είναι εφικτή μόνο μέσα από μια ομάδα και εμφυσούν το φρόνιμα της εξελικτικής μάθησης , της δημοκρατικής κοινωνικοποίησης του ατόμου μέσα σε ένα αυθεντικά κοινωνικό περιβάλλον- σύνολο , καθώς και της διαμόρφωσης συμπεριφορών στα παιδιά , μέσω της υλοποίησης του πραγματικού αναπτυξιακού τους επιπέδου αλλά και της αμεσότερης αξιοποίησης της δυναμικής του .
Η συνεργασία , η ανταλλαγή απόψεων , η καθοδήγηση , ο σεβασμός , η ειλικρινής έκφραση ιδεών , η παρατήρηση άλλων ατόμων είναι στοιχεία που ενδυναμώνονται σε ένα περιβάλλον διαμαθητικών σχέσεων εντός του υποστηρικτικού περιβάλλοντος της τάξης και ωφελούν το μαθητή θωρακίζοντάς τον με δεξιότητες ζωής όπως η συνειρμική δεξιότητα, η διαμορφωτική μεσολάβηση της αντίληψης ,οι γνωστικές αφαιρέσεις που συνθέτουν πληροφορίες που συναντούν οι μαθητές μέσα από τις ποικίλες κοινωνικές εμπειρίες , η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας , μιας που τα παιδιά εκτίθενται σε ποικίλα πρότυπα συμπρεριφοράς , η έκφραση της δημιουργικότητας του ατόμου , η αυτεπάρκεια και η αυτοαξιολόγηση των αντιδράσεων , η ανταπόκριση των μαθητών στις διαρκώς αυξανόμενες εκπαιδευτικές προκλήσεις , η έγκαιρη λειτουργία της ενεργητικής διαπαιδαγώγησης , η ικανότητα της αξιολόγησης και της διαμόρφωσης κριτηρίων .
Γιατί τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο όταν διδάσκονται σε ομάδες :
- Για παιδαγωγικούς & διδακτικούς λόγους : Σε μια ομάδα τα παιδιά μαθαίνουν να εκφράζονται , να αυτενεργούν αλλά και να συνεργάζονται , να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να υλοποιήσουν τον στόχο , μαθαίνουν να μοιράζονται και να επιλύουν προβλήματα οργάνωσης , να εξοικειωθ
ούν με την ανομοιογένεια , να σέβονται , να προσφέρουν , να αποκτούν κριτική ικανότητα και να εξελίξουν όλες τους τις επικοινωνιακές δεξιότητες μέσα από μια αμεσότερη και ταχύτερη κοινωνικοποίηση.
- Για κοινωνικό-ψυχολογικούς λόγους : H μάθηση στην ομάδα, βοηθά τα παιδιά να δομήσουν χαρακτήρα και να αποκτήσουν βιωματικές εκπαιδευτικές εμπειρίες που θεμελιώνουν το μεταγενέστερο μαθητικό τους προφίλ αλλά ταυτόχρονα αποκτούν κοινωνικές δεξιότητες που άπτονται της ηλικίας τους.
Συνεπώς σε ένα τέτοιο περιβάλλον ο δάσκαλος παύει να είναι η αυθεντία , από την οποία πηγάζει όλη η νέα μάθηση που πρέπει στείρα να αποστηθιστεί και ο ρόλος τους γίνεται πλέον διαμεσολαβητικός , κοινωνικοσυντονιστικός και υποστηρικτικός , που συναρτάται άμεσα με την ανακάλυψη της νέας γνώσης από
τα παιδιά με τρόπο διαδραστικό και βιωματικό .
Η Διδασκαλία των Ξένων Γλωσσών σε Ομάδες – Τάξεις
Όλη η εκπαιδευτική φιλοσοφία καθώς και η δομή του εκπαιδευτικού υλικού είναι προσαρμοσμένη στις αρχές της επικοινωνιακής μεθόδου, της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας καθώς και της εφαρμογής ασκήσεων συνεργασίας , βασισμένες στον κοινωνικό χαρακτήρα της μάθησης . Ένα τέτοιο καθιερωμένο μοντέλο λοιπόν, απαιτεί από τους μαθητές να συνεργαστούν , να αντιπαρατεθούν , να ανταλλάξουν απόψεις , να αναλάβουν ρόλους , να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν από κοινού ένα σχέδιο εργασίας .
Κάποιες από τις συνηθέστερες τεχνικές εφαρμογής στην εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι οι ακόλουθες :
- Παιχνίδια Συναρμολόγησης Λεξιλογίου και Σύνταξης.
- Συνεργασία κατά ζεύγη ( Think – Pair-Share)
- Συνέντευξη σε 3 στάδια (με στόχο της ανάληψη και εναλλαγή ρόλων)
- Ιδεοθύελλα ( Βrainstorming )
- Oμάδα – Ζεύγος – Άτομο ( Team- Pair – Solo)
- Oμάδες με αριθμημένα μέλη ( Νumber Frenzy)
- O Kύκλος του Σοφού ( Circle the Sage ) που στοχεύει στην επικοινωνιακή αναπτυξιακή δεξιότητα
- Συνεργάτες ( Partners )
- Kάρτες Ρόλων – Μαθητών ( Flashcards)
- Eτεροαξιολόγηση διαφορετικών ομάδων ή μελών της ίδιας ομάδας ( Group Assessment / Feedback)
- Ρόλος Γονέων ( Parental Role Assessment)
Φυσικά , καμία από τις παραπάνω τεχνικές δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί στην περίπτωση της ατομικής διδασκαλίας ή της παραδοσιακής δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας .Επίσης , είναι αδύνατο σε ένα ατομικό – ιδιαίτερο μάθημα να υπάρξει η οποιαδήποτε ποικιλία εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης των μαθητών και τέλος ,είναι αδύνατο να ελεγθούν με αξιόπιστους τρόπους οι ικανότητες επιχειρηματολογίας , αντεπιχειρηματολογίας , άσκησης κριτικής , επικοινωνίας κ.α.
Τι κερδίζει το παιδί μου στην τάξη έναντι της ατομικής διδασκαλίας :
- Ευελιξία και Δυνατότητες Ενσωμάτωσης σε ένα Κοινωνικό Πλαίσιο.
- Βαθύτερη Κατανόηση των Περιεχομένων Διδασκαλίας
- Επίτευξη Υψηλότερου Επιπέδου Ακαδημαϊκών Στόχων
- Δραστηριοποίηση Κινήτρων Μάθησης και Επιμονή στη Μεθοδική Εκτέλεση Καθικόντων
- Στήρηξη Πολλαπλής Νοημοσύνης και Δημιουργικότητας.
- Προώθηση του Κοινωνικοποιητικού Ρόλου της Διδασκαλίας
- Ενίσχυση της Αυτοπεποίθησης , της Αυτοεκτίμησης και της ψυχικής Υγείας
- Ανάπτυξη Γνωστικής Ικανότητας & Αυτο-ρύθμισης .
Συνεπώς , την επόμενη φορά που θα κάνουμε μια επιλογή για την εκπαίδευση του παιδιού μας , ας ζυγίσουμε σωστά τα οφέλη που θεμελιώνουν και παγιώνουν το μαθητικό του προφίλ αλλά και χτίζουν σφαιρικά , την προσωπικότητα του . Είναι ευθύνη όλων μας !
Ζάχου Ευαγγελία
Διευθύντρια Σπουδών School Club